
Công nhân Truyền tải Điện Bình Định phát quang hành lang tuyến đường dây 220kV Quy Nhơn - Tuy Hòa. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Điều này cũng đồng nghĩa với việc hiểm họa cháy rừng và cháy vùng nguyên liệu mía trong và ngoài hành lang lưới điện cao áp luôn rình rập. Đặc biệt tiềm ẩn nguy cơ gây sự cố, làm gián đoạn cung cấp điện trên diện rộng khi hệ thống điện Quốc gia đang phải truyền tải công suất rất cao cho các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, cũng như truyền tải điện giữa hai miền Bắc-Nam.
Quản lý vận hành hơn 4.222 km đường dây 220/500kV trên địa bàn 9 tỉnh Nam miền Trung và Tây Nguyên gồm các tỉnh: Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng, Đắk Nông, Đắk Lắk và Gia Lai, năm nay, Công ty Truyền tải điện 3 (Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia) triển khai quyết liệt hơn công tác chống cháy hành lang lưới điện cho mùa khô.
Ông Hoàng Xuân Phong, Giám đốc Công ty Truyền tải điện 3 cho biết, Công ty và các đơn vị truyền tải làm việc trực tiếp với chính quyền địa phương, Ban chỉ đạo bảo vệ an toàn lưới điện cao áp các tỉnh cũng như các nhà máy đường để có kế hoạch thu mua sớm những ruộng mía trong và gần hành lang. Cùng với đó, ký cam kết với các lâm trường, nông trường, Ban quản lý rừng phòng hộ, UBND thị trấn, UBND xã và từng hộ dân sinh sống dọc theo đường dây, các hộ có đất, rẫy, ruộng mía dưới các tuyến đường dây. Mía có đặc thù là loại cây cháy nhanh, lá tươi tạo ra khói cộng với gió bụi khiến đường dây dễ bị phóng điện, rất nguy hiểm đến tính mạng con người và tài sản của người dân sống gần khu vực.
Bên cạnh đó, các đơn vị trong Công ty cũng cập nhật kịp thời những khu vực có nguy cơ cháy cao, qua đó phối hợp với kiểm lâm, các chủ hộ mía chặt phát, thu dọn; Hỗ trợ công kể cả thuê nhân công giúp dân thu hoạch, vận chuyển mía, xử lý lá mía sau khi thu hoạch. Đồng thời huy động lực lượng tổng kiểm tra, phát quang, dọn thực bì, đốt có kiểm soát ... để giảm tối đa nguy cơ cháy. Vì vậy, nhiều khoảng cột nhất là các đường dây 500kV, hành lang an toàn đã được mở rộng lên từ 10-15m. Từ đầu năm 2015 đến nay, các đơn vị đã phát quang, giải quyết những khu vực gây nguy cơ sự cố cao với tổng diện tích hơn 5 triệu m2 và tiếp tục phát quang 2 triệu m2 nữa nằm ngoài hành lang trong khoảng thời gian từ nay đến 30/6. Tại các đơn vị truyền tải đã được trang bị một số phương tiện dập lửa cá nhân giống như trang bị đối với kiểm lâm như bình xịt để khống chế ban đầu đám cháy.
Không những thế, các đơn vị truyền tải còn tăng cường số lần kiểm tra hành lang tuyến. Một số cung đoạn có nguy cơ cháy cao trong tháng 4, 5 và 6 số lần kiểm tra được tăng lên ít nhất 1 lần/tuần. Đặc biệt từ 20/4 đến cuối tháng 6 tới, 100% cán bộ công nhân quản lý đường dây đều phải rải quân tập trung bám tuyến. Riêng những cung đoạn nguy cơ cháy cao, các đơn vị truyền tải tiếp tục cử cán bộ công nhân canh trực liên tục; kết hợp tuyên truyền, giám sát phát hiện nhanh các đám cháy để có phương án xử lý kịp thời kể cả phương án khẩn cấp là đề nghị đơn vị Điều độ hệ thống điện cắt điện đường dây khi có cháy lớn ở gần không kiểm soát được.

Công nhân Truyền tải Điện Bình Định chủ động đốt thực bì phòng ngừa cháy rừng bạch đàn trên đỉnh đèo Cù Mông. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn Số liệu thống kê của Công ty cho thấy số vụ cháy rừng, cháy mía tăng 6-7 lần so với những năm trước, gây rất nhiều thiệt hại nhất là các hộ dân trồng mía thuộc huyện Ninh Hoà (Khánh Hoà). Nhiều vụ cháy lớn cả ngàn m2 mía kèm gió lốc tạo nên những cột lửa và khói cao vài chục mét, kể cả nếu tạo hành lang an toàn từ 15 - 20m vẫn xảy ra sự cố; trong số đó đã gây ra 2 lần sự cố mất điện đường dây 220kV Nha Trang - KrôngBúk.
Thực tế, đốt rừng, đốt rẫy là tập tục từ lâu, nhất là đối với đồng bào dân tộc mà cả xã hội có nhiều biện pháp ngăn chặn nhưng chưa hiệu quả. Gần đây, ngày 20/4, đường dây 500kV Pleiku-Di Linh, đoạn qua xã Đắk Nuê, huyện Lắk, Đắk Lắk bị sự cố, gây mất điện gần 3 giờ đối với một số tỉnh khu vực phía Nam và Tây Nguyên. Nguyên nhân là do cháy rừng bên ngoài lan vào bên trong hành lang bảo vệ an toàn lưới điện cao áp, gây thiệt hại lớn về kinh tế.
“Các vụ cháy rất khó phát hiện ngay từ đầu, điểm khởi cháy từ rất xa nhưng khi gặp gió sau thời gian ngắn đã tạo nên đám cháy trên diện tích lớn và vượt qua cả những con đường rộng 11-12m”, ông Phong cho biết.
Nhiều đường dây đi qua các vùng nguyên liệu mía của các nhà máy đường chạy dài trên 10km, nguy cơ cháy lớn rất cao và có thể nói chưa kiểm soát được mặc dù chủ các ruộng mía, chính quyền, các nhà máy đường họ cũng có nhiều biện pháp để kiểm soát cháy mía vì cháy gây thiệt hại lớn cho chính họ nhưng vẫn chưa làm được. Khi đền bù để chặt cây mía, cây trồng trong và ngoài hành lang thì khối lượng rất lớn. Nếu tính chi phí đền bù mỗi vùng nguyên liệu mía cho một đường dây cũng xấp xỉ chục tỷ đồng. Có những vùng họ không chấp nhận đền bù tạo "hành lang trắng" hoặc thay đổi cây trồng vì cây mía là thích hợp và hiệu quả nhất. Ông Hồ Công, Phó Giám đốc Công ty cho biết thêm.
Trên thực tế, trang thiết bị, phương tiện cho công tác khống chế, dập đám cháy lớn chưa có mà chủ yếu công nhân truyền tải sử dụng phương pháp thô sơ là dùng cành cây đập vào đám cháy mà thôi.
Ngay trong tháng 5, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo bảo vệ an toàn lưới điện cao áp tỉnh. Trong đó, yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với đơn vị điện lực trên địa bàn kiểm tra, kịp thời phát hiện, lập biên bản yêu cầu đối tượng vi phạm đình chỉ ngay và khắc phục hậu quả các hành vi vi phạm các quy định về hành lang bảo vệ an toàn lưới điện cao áp. Phòng Quản lý điện năng thuộc Sở Công Thương Khánh Hòa là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo.
Cũng trong tháng 5, UBND tỉnh Đắk Lắk đã có văn bản số 3476/UBND-CN yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường bảo vệ an toàn hệ thống truyền tải điện Quốc gia, đoạn qua địa bàn tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Ngọc Nghị đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Truyền tải điện Đắk Lắk và chính quyền địa phương vận động các chủ rừng, những hộ dân sinh sống, sản xuất trên phần đất có rừng dọc tuyến đường dây không tự ý đốt rừng, không mang cây chặt, thực bì dễ cháy vào trong hành lang đường dây, không trồng cây có khả năng gây mất an toàn cho đường dây tải điện. UBND xã, phường, thị trấn nơi có đường dây đi qua tạo mọi điều kiện thuận lợi và phối hợp tốt với Truyền tải điện Đắk Lắk phát quang hành lang tuyến, thu dọn cây khô, nguyên vật liệu dễ cháy nổ trong phạm vi và vùng lân cận. Đồng thời tuyên truyền vận động người dân sản xuất và sinh sống dọc các tuyến đường dây 220/500kV không tự ý đốt rừng, không trồng cây công nghiệp, nông nghiệp có khả năng gây mất an toàn cho đường dây. Truyền tải điện Đắk Lắk được giao nhiệm vụ công bố công khai mốc giới hành lang bảo vệ an toàn lưới điện cao áp và lắp đặt biển số điện thoại của đơn vị quản lý vận hành trên các cột, cung đoạn có rừng ở hai bên hành lang tuyến đường dây để thông tin liên lạc, phối hợp xử lý phòng cháy rừng.
Mới đây, ngày 22/5, ông Hoàng Xuân Phong, Giám đốc Công ty Truyền tải điện 3 tiếp tục ký văn bản gửi Ban Chỉ đạo bảo vệ an toàn lưới điện cao áp tỉnh Khánh Hòa đề nghị địa phương và cơ quan truyền thông phối hợp, tăng cường tuyên truyền, phát hiện và kịp thời ngăn chặn những vi phạm hành lang an toàn lưới điện cao áp, nhất là cháy mía trong và ngoài hành lang xảy ra trên địa bàn tỉnh.
Với các giải pháp quyết liệt của ngành điện và sự vào cuộc mạnh mẽ từ chính quyền địa phương, hy vọng những tuyến đường dây huyết mạch cung cấp điện cho phát triển kinh tế-xã hội và phục vụ đời sống dân sinh ở khu vực miền Trung, Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung luôn được nối dài và đảm bảo an toàn trong mùa nắng nóng này.