Sông Vực Chèo chảy qua Xuân Trạch, Phúc Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình) cạn trơ đáy. Ảnh: SGGP
Ông Đặng Văn Tuần, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thủy điện sông Ba Hạ cho biết, hiện nay, lưu lượng nước về hồ bình quân chỉ 40m³/giây khiến mực nước hồ cũng chỉ quanh mức 102m, thấp hơn mực nước dâng bình thường 3m, ảnh hưởng không nhỏ đến sản lượng điện phát của nhà máy trong mùa khô năm nay. Ngoài duy trì sản xuất điện năng, thủy điện sông Ba Hạ còn phải cung cấp nguồn nước tưới phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp cho hệ thống thủy nông Đồng Cam với diện tích 19.800ha và cánh đồng lúa thuộc huyện Sơn Hòa với diện tích 350ha. Do vậy, việc cung cấp nước tưới vụ đông xuân 2012 - 2013 cũng như cả năm sẽ gặp khó khăn, nhất là ở vùng có công trình thủy lợi nhỏ, công trình tạm.
Ông Phạm Văn Cúc, Giám đốc Công ty Thủy điện Đồng Nai (đơn vị quản lý 2 nhà máy thủy điện Đồng Nai 3 và 4) với tổng công suất 520MW bày tỏ, từ cuối tháng 10 năm ngoái đến nay, trong khu vực không có trận mưa nào. Đến cuối tháng 1-2013, mực nước về hồ Đồng Nai 3 đã giảm 5m so với mực nước dâng bình thường là 590m với lưu lượng nước về hồ chỉ từ 18-19m³/giây. Còn hồ Đồng Nai 4 điều tiết theo ngày nên phụ thuộc vào chạy máy phát điện của Đồng Nai 3. Theo chu kỳ hàng năm, trong tháng 2 và tháng 3 tới cũng không có mưa nên không có lượng nước về hồ. Trong khi đó, năm nay, thủy điện Đồng Nai 2 sẽ tích nước từ quý 1 nên mùa khô này cả hai nhà máy thủy điện Đồng Nai 3 và 4 sẽ bị thiếu hụt 200 triệu kWh.
Để đảm bảo mục tiêu chống hạn ở khu vực miền Trung, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) chủ động đề xuất với Cục Điều tiết điện lực tách các nhà máy có lưu lượng nước về thấp và mực nước thấp ra khỏi thị trường phát điện cạnh tranh để điều hành tập trung từ Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) nhằm tích nước tối đa chuẩn bị cho cấp nước vùng hạ du mùa khô năm 2013. Tại tỉnh Quảng Nam, các bên đã thống nhất kế hoạch cấp nước từng đợt để bổ sung dòng chảy cho hệ thống sông Vu Gia-Thu Bồn. Trong đó, đợt 1 từ ngày 20-12-2012 đến 10-1-2013, với lưu lượng từ thủy điện A Vương là 39m³/giây, liên tục trong 24 giờ/ngày. Thủy điện Sông Tranh 2 tối thiểu 6 giờ/ngày với lưu lượng 110m³/giây. Thủy điện Đăk Mi 4 liên tục 24 giờ/ngày với lưu lượng 50m³/giây.
Theo Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn TW, tình trạng thiếu nước và khô hạn tại khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên sẽ diễn ra gay gắt bởi trong các tháng mùa khô năm nay, dòng chảy trên các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An có khả năng thấp hơn trung bình nhiều năm từ 15% - 30%; các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận thấp hơn từ 40% - 50%, có nơi thấp hơn; khu vực Tây Nguyên ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm hoặc thấp hơn khoảng 10% - 15%. Thời tiết khô hạn trên diện rộng khiến các hồ trên sông chỉ tích nước được từ 40-60% so với mọi năm khiến tình hình sản xuất của các nhà máy thủy điện gặp khó.