Kỳ III: Vì một thành phố Cảng xanh
Thứ ba, 5/8/2014 | 14:55 GMT+7
“Tôi vào thăm một ngôi nhà của người Nhật, thấy có những chậu rau trước cửa, trong nhà có thiết bị tiết kiệm điện và rác được phân loại… Hỏi chuyện mới biết đây chỉ là ngôi nhà ở tạm sau thiên tai, họ chỉ ở có vài tháng. Nhưng đấy, bảo vệ môi trường, tạo màu xanh và gìn giữ môi trường, tiết kiệm năng lượng dường như ăn sâu bén rễ trong ý thức của mỗi người dân Nhật Bản. Dù có ở tạm, họ vẫn thực hiện một cách rất tự nhiên, rất ý thức, trách nhiệm và nghiêm túc với chính bản thân mình và môi trường xung quanh” - Ủy viên Trung ương Đảng – Bí thư Thành ủy Hải Phòng TS Nguyễn Văn Thành chia sẻ trong một lần sang xứ sở phù tang.
Hải Phòng chọn mô hình tăng trưởng xanh để hướng tới thành phố Cảng văn minh, hiện đại. Ảnh: Ngọc Thọ
Tác giả bài viết này từng đến thăm mô hình thí điểm xử lý rác thải, nước rỉ từ rác theo phương pháp Fukuoka (Nhật Bản) tại bãi rác Đình Vũ – Hải Phòng. Trước đây, với phương pháp xử lý cũ, nơi này bị ô nhiễm nặng nề , không khí như bị đông đặc lại bởi hàm lượng metan quá cao. Bây giờ, sau khi áp dụng phương pháp này, chỉ số CO2 tại bãi rác giảm từ 30,4% xuống còn 8%; khí mêtan giảm từ 67% xuống 6%; các chỉ số COD và BOD5 trong nước rác giảm từ 80% xuống 20%, đặc biệt làm giảm thiểu khí thải ra ngoài không gian, giảm khí thải hiệu ứng nhà kính. Nhiều đoàn lãnh đạo các địa phương về Hải Phòng tham quan, tìm hiểu và học hỏi mô hình này. Hải Phòng sẽ tiếp tục triển khai áp dụng cho các bãi rác khác.
TS Nguyễn Văn Thành thẳng thắn: Nếu chỉ cứ bằng mọi giá phát triển trước rồi chạy theo để khắc phục sau thì là cả chiến lược tồi. Còn xác định thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh thì lại phải đối mặt và xử lý một số rào cản. Phải chấp nhận một số ngành nghề sẽ không đầu tư, không khuyến khích đầu tư dù cho có thể mang lại lợi ích trước mắt rất lớn. Nhưng chính việc hy sinh những lợi ích ngắn hạn trước mắt ấy lại là cái được cho tương lai, con cháu thành phố Cảng xanh sau này. Cũng có thể điều đó sẽ ảnh hưởng phần nào tới mục tiêu tăng trưởng mà cụ thể là con số tăng trưởng. Nhưng nếu có cơ chế khuyến khích hỗ trợ kinh tế xanh gồm 11 lĩnh vực: Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Ngư nghiệp, Du lịch, Xây dựng, Kinh tế đô thị, Giao thông, Năng lượng tái tạo, Chế biến, Chất thải, Nguồn nước thì sẽ dần hóa giải được rào cản đó.
Được biết, thời gian qua, Hải Phòng đã chuẩn bị các điều kiện về môi trường, dịch vụ cho các dự án đầu tư nước ngoài. Và định hướng của Hải Phòng là đối với các doanh nghiệp lớn, trung bình hay nhỏ đều phải bảo đảm các tiêu chí về công nghệ, tiêu chuẩn môi trường, có sản phẩm và tạo ra các giá trị gia tăng thực sự.
Nói như thế không có nghĩa rằng Hải Phòng không phải đối mặt với những thách thức. Hải Phòng hội tụ 5 loại giao thông nhưng giao thông đường thủy nội địa hiện nay đang bị tắc nghẽn, giao thông đường sắt lâu nay vẫn duy trì như cũ, còn lại chủ yếu là đường bộ, đường không thì lại đang nâng cấp. Nếu tắc nghẽn giao thông sẽ hết sức cam go. Nên chăng thời gian tới, Trung ương cần tập trung đẩy mạnh hơn nữa các dự án giao thông để tạo sự kết nối giao thông giữa Hải Phòng với các địa phương, với toàn khu vực từ đó tạo đòn bẩy cho cả khu vực cùng phát triển mạnh mẽ. Trung ương cũng cần có những cơ chế chính sách liên quan đến điều chỉnh cơ chế thu hút vốn để Hải Phòng có thể chủ động trong quá trình xử lý khi thực hiện các yêu cầu phát triển kinh tế của vùng.
“Hải Phòng hội tụ đủ 5 trục trọng tâm của kinh tế biển, cửa chính ra biển của khu vực phía Bắc của Việt Nam liên quan đến “hai hành lang, một vành đai kinh tế” Việt Nam - Trung Quốc nên Bộ Chính trị xác định phát triển Hải Phòng không phải vì Hải Phòng mà phát triển vì cả nước và về cả khu vực phía Bắc” - Bí thư Thành ủy Văn Thành cho hay.
Có lẽ trong những câu chuyện mà cánh nhà báo chúng tôi có dịp trao đổi với lãnh đạo cao nhất của Thành ủy, UBND, HĐND Thành phố Hải Phòng thì câu chuyện tăng trưởng xanh, kinh tế xanh cho thành phố đều chiếm nhiều thời lượng hơn cả. Điều đó cho thấy quyết tâm chính trị và cam kết theo đuổi, kiên trì chiến lược phát triển kinh tế xanh và bền vững của lãnh đạo Thành phố - điều mà Trung ương nhận thấy Hải Phòng hội tụ nhiều điều kiện thích hợp. Do vậy, việc hình thành một thành phố Cảng xanh không phải là chuyện của tương lai nữa.
Ngọc Thọ